Jeżeli w umowie najmu strony nie umówiły się inaczej, to według art. 681 kodeksu cywilnego oraz 6b ustawy o ochronie praw lokatorów, w czasie obowiązywania umowy najmu, najemca powinien utrzymywać lokal we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym.

Oznacza to, że oprócz bieżącej dbałości o czystość w lokalu, najemca powinien mieć na względzie konserwację podłóg, drzwi i okien, malowanie oraz naprawę uszkodzeń tynków ścian i sufitów, jak również drobne naprawy instalacji i urządzeń technicznych, które umożliwiają korzystanie w lokalu ze światła, ogrzewania i wody.

Oprócz tego, na najemcy spoczywa również naprawa i konserwacja wbudowanych mebli, kuchenek elektrycznych i gazowych, podgrzewaczy wody, wanien, brodzików, muszli toaletowych, zlewozmywaków i umywalek – wraz z syfonami, baterii i zaworów, osprzętu i zabezpieczeń instalacji elektrycznej i antenowej, przewodów odpływowych urządzeń sanitarnych aż do pionów zbiorczych, w tym usuwanie ich niedrożności.

Do napraw i konserwacji wlicza się bieżące usuwanie awarii, dbałość o sprawność urządzeń, czy przeprowadzanie wymaganych przeglądów.

Natomiast po zakończeniu najmu, zgodnie z art. 6e ustawy o ochronie praw lokatorów, najemca jest obowiązany odnowić lokal i dokonać w nim obciążąjących go napraw, w zakresie opisanym powyżej.

Oznacza to przykładowo, że jeśli w trakcie najmu ściany uległy zabrudzeniu lub w niektórych miejscach tynki uległy uszkodzeniu, najemca powinien oczyścić lub odmalować ściany i naprawić uszkodzenia – we własnym zakresie lub zlecić wykonanie tych prac fachowcowi. Odnowienie oznacza więc przywrócenie do stanu początkowego.

Oprócz tego, należy sprawdzić, czy wyposażenie wyszczególnione w protokole zdawczo-odbiorczym jest kompletne i uzupełnić braki, które mogły powstać w czasie trwania umowy najmu. Jeśli najemca odbierał mieszkanie posprzątane, powinien oddać je w takim samym stanie. Jeżeli zabrudzeniu uległy np. tapicerka kanapy lub krzeseł albo materac łóżka, przed zakończeniem najmu należy usunąć zabrudzenia.

Jeżeli najemca sumiennie wywiązywał się ze swoich obowiązków i odda lokal właścicielowi w niepogorszonym stanie, będzie mógł liczyć na zwrot kaucji w pełnej wysokości (bez potrąceń), a także na otrzymanie od właściciela listu referencyjnego, który może okazać się przydatny przy zawieraniu kolejnej umowy najmu w nowej lokalizacji.